NASIL BULAŞIR?
Bu hastalıkların en önemli bulaşma yolu,bu hastalıklara sebep olacak mikropları taşıyan kişilerle,güvenli yapılmayan cinsel yakınlaşmadır.Bu yakınlaşmanın her çeşidi(vajinal,anal ve oral)bu hastalıkların bulaşmasında az ya da çok rol oynar.Bu hastalıklar,anneden bebeğe doğum öncesinde(anne karnında),doğum sırasında (annenin doğum kanalından geçerken) ve doğumdan sonra da bulaşabilir.Bazı hastalıklar yaraların olduğu bölgeye temas etme (doğrudan temas) yoluyla da bulaşabilir.Kan ve organ aktarımları ve benzer şekilde,hasta kişinin kanı veya vücut sıvıları ile kirlenmiş kesici-delici aletler(tırnak makası,traş bıçağı,dövme aletleri,akupunktur iğneleri,diş tedavisinde ve cerrahi girişimlerde kullanılan aletler,piercing delicileri,ortak kullanılan enjektörler vd.) ile yaralanma da,bu hastalıklardan bazıları için diğer bulaşma yolları arasında sayılabilir.
NEDEN CİDDİYE ALINMALIDIR?
Cinsel yolla bulaşan hastalıklar gelişmekte olan ülkelerde,erişkinlerin sağlık kuruluşlarına başvurma sebepleri arasında 5.sırayı almaktadır.Doğurganlık yaşına gelmiş kadınlarda ise hastalık,ölüm ve sağlığın kaybı nedenleri arsında 2. sırada görülmektedir.Cinsel yolla bulaşan hastalıklar gelişmiş ülkelerde de,gelişmekte olan ülkelerde de görülmekte olup,gelişmekte olan ülkelerde daha ciddi boyutlarda olduğu gözlemlenmiştir.En duyarlı yaş gurubunu gençlerin oluşturması HIV (edinilmiş bağışıklık eksikliği sendromu) gibi hastalıkların salgın halinde büyümesini hızlandırabilecek faktörler arasındadır.
KORUNMA YOLLARI
Prezervatif(kondom,kılıf,kaput)kullanmak,cinsel etkinlik gösteren kişilerin korunmasında halen en etkili yöntemdir.Doğru kullanılması halinde koruyuculuğu % 100 e yakındır.Erkek ve kadın anatomisine uygun farklı kondomlar mevcuttur ve ülkemizde AÇS (Ana Çocuk Sağlığı) merkezlerinde ücretsiz olarak dağıtılmaktadır.
Kesici ve delici aletlerin ortak kullanılmasından kaçınılmalı,mutlaka kullanılacaksa,uygun şekilde temizlenmesine özen gösterilmelidir.Bu amaç için en yaygın madde bir kaç damla hipoklorittir yani çamaşır suyu solüsyonu.
HIV bulaşma riskinin yüksek olduğu anal cinsel ilişkilerden kaçınılmalı,eğer tercih edilecekse de prezervatif(kondom vd.)kesinlikle kullanılmalıdır.Prezervatiflerin raf ömrü ve saklama koşullarına,ilişki esnasında yırtılıp yırtılmadığına özellikle dikkat edilmelidir.
Hastalık tespit edilen kişiler kesinlikle bir uzman tarafından tedavi altına alınmalıdır.
Çok eşli yaşamı tercih edenler,eş sayılarını kısıtlamaya özen göstermelidir.Hastalık riski eş sayısı arttıkça yükselir.
Hastalık belirtisi gösteren kişilerle cinsel ilişkiye girmekten kaçınılmalı,bu kişiler tıbbi yardım almaları konusunda teşvik edilmelidir.
Hastalık saptanan kişiler,eşlerini mutlaka bu durumdan haberdar etmelidir.Cinsel yolla bulaşan hastalıklarda çiftler birlikte tedavi edilir aksi takdirde kısır döngü şeklinde enfeksiyon karşılıklı olarak sürekli tekrarlar.
Tedavi görenler,tedavi bitinceye dek dek cinsel ilişkiden kaçınmalıdır.Tercih ederlerse de prezevatif zorunlu olmalıdır.
Ara ara Proflaktik (koruyucu)tedavi kullanılabilir.Enfeksiyon riski düşünülen korumasız seks sonrası gibi....
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder